Farmakologiczne leczenie otyłości

Otyłość to przewlekła choroba, bez tendencji do samoistnego ustępowania, ale z tendencją do nawrotów. Dotyka ona coraz większą liczbę osób na całym świecie, w tym także w Polsce. W odpowiedzi na rosnącą epidemię otyłości, w naszym kraju zarejestrowano kilka leków, które mogą wspierać proces leczenia. Warto przyjrzeć się tym środkom i zrozumieć, w jaki sposób mogą one pomóc w leczeniu otyłości.

Stosowanie farmakoterapii otyłości, krótsze niż 6 mc-y nie przynosi długotrwałych korzyści zdrowotnych i nie jest rekomendowane. Leczenie powinno trwać optymalnie powyżej 12 miesięcy, ale ostateczną dawkę i czas leczenia należy ustalić indywidualnie.

Leki na otyłość dostępne w Polsce

W Polsce zarejestrowane są różne leki stosowane w leczeniu otyłości, które działają na różne mechanizmy.

Analogi GLP-1(glukagonopodobnego peptydu-1) np. liraglutyd (Victoza, Saxenda) do stosowania 1x dziennie, semaglutyd (Ozempic, Vegowy) do stosowania 1x w tygodniu.

Podwójny agonista GLP-1/GIP tirzepatyd (Mounjaro) – jest to związek, który działa stymulująco na receptory GLP-1 (glukagonopodobnego peptydu-1) oraz GIP (glukozozależnego peptydu insulinotropowego).

Mechanizm działania leków na otyłość:

  • Agonista receptorów GLP-1:
    • GLP-1 jest hormonem wydzielanym w jelitach w odpowiedzi na spożycie pokarmu. Dlatego leki działające na receptor GLP-1 naśladują działanie GLP-1, co prowadzi do zwiększenia wydzielania insuliny w odpowiedzi na wzrost poziomu glukozy we krwi.
    • Zmniejszają wydzielanie glukagonu, hormonu, który zwiększa poziom glukozy we krwi, co pomaga w obniżeniu poziomu glukozy.
    • Spowalniają opróżnianie żołądka, co prowadzi do zmniejszenia apetytu i szybszego uczucia sytości, co może pomóc w kontroli masy ciała.
    • Wpływ na hedoniczny układ nagrody w mózgu.
    • Leki te mają udowodnione działanie ochronne na układ sercowo- naczyniowy
  • Agonista receptorów GIP:
    • GIP jest innym hormonem jelitowym, który również stymuluje wydzielanie insuliny. Tirzepatyd działa jako agonista tego receptora, co dodatkowo wspomaga wydzielanie insuliny w odpowiedzi na posiłki.
    • GIP również wpływa na metabolizm lipidów i poprawia wrażliwość na insulinę.

 

Preparat złożony z naltreksonu i bupropionu( Mysimba)

    • naltrekson – jest to lek, który pierwotnie stosowany był w leczeniu uzależnienia od alkoholu i opioidów. W kontekście otyłości, naltrekson wpływa na receptory opioidowe w mózgu, co może prowadzić do zmniejszenia apetytu i ograniczenia nagrody związanej z jedzeniem
    • bupropion – jest to lek przeciwdepresyjny, który wpływa na neurotransmitery, takie jak dopamina i noradrenalina. Może zwiększać uczucie sytości oraz poprawiać samopoczucie, co jest istotne w procesie odchudzania
    • obydwie substancję wspierają swoje działanie, wpływają również na układ nagrody, zmniejszając silną potrzebę zjadania konkretnych produktów.

 

Fentermina i topiramat (np. Qusiva)

Ten preparat łączy działanie leku zmniejszającego apetyt z lekiem przeciwpadaczkowym, co prowadzi do skutecznej redukcji masy ciała.

Orlistat (np. Xenical)

Lek, który hamuje wchłanianie tłuszczów w jelitach, co prowadzi do zmniejszenia podaży kalorii. Działa głównie poprzez blokowanie enzymu wytwarzanego w przewodzie pokarmowym – lipazy, co skutkuje wydalaniem niestrawionych tłuszczów z organizmu. Powoduje często trudne do zaakceptowania dolegliwości, w tym biegunki tłuszczowe, przez co jest rzadko stosowany.

 

Ważne informacje dla pacjentów w leczeniu otyłości

Choć leki są skutecznym wsparciem w leczeniu otyłością, nie zastąpią zdrowego stylu życia. Podstawą leczenia zawsze są zmiany nawyków żywieniowych i regularna aktywność fizyczna, które potencjalizują efekt leczenia i zwiększają szansę na póżniejsze utrzymanie masy ciała. Leki powinny być stosowane pod kontrolą lekarza, który oceni wskazania do ich stosowania, przeciwwskazania oraz zagrożenia związane z potencjalnymi działaniami niepożądanymi.

Podsumowanie

Leczenie otyłości to złożony proces, który wymaga holistycznego podejścia: farmakoterapii oraz dietetycznego i psychologicznego wsparcia. Leki są bardzo pomocne, ale ich stosowanie powinno iść w parze z poprawą stylu życia i kontrolą specjalisty. Jeśli zmagasz się z otyłością, warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże dobrać najlepszą metodę leczenia dla Ciebie.

Pamiętaj, że zdrowie jest najważniejsze i o to chodzi w leczeniu choroby otyłościowej,  a każdy krok w tym kierunku, to sukces!